Makaleler6306 Sayılı Kanun Kapsamında Riskli Alan Kararlarına Karşı İtiraz ve Dava Yolu

1. Genel Çerçeve

• 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun, riskli alanlara ilişkin özel bir itiraz veya dava yolu düzenlememiştir.
• Bu nedenle mesele iki ayrı başlıkta incelenmelidir:
  • A. İtiraz
  • B. Dava

1. Riskli Alan Kararına İtiraz

• Riskli alan kararı Cumhurbaşkanı kararı ile alınır. Bu karar idari işlem niteliğindedir.
• İdari işlemlere karşı genellikle kararı veren makama veya üst makama itiraz mümkündür.
• Ancak Cumhurbaşkanı kararlarında üst makam bulunmadığından, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu (İYUK) m.11 (üst makama başvuru yolu) burada uygulanmaz.

İvedi Yargılama Hükmü

• İYUK m.20/A f.1 (f) bendinde açıkça belirtilmiştir:
  “6306 sayılı Kanun uyarınca alınan Cumhurbaşkanı kararları ivedi yargılama usulüne tabidir.”
• Aynı maddenin 2. fıkrasının (b) bendi:
  “Bu işlerde İYUK’un 11. maddesi uygulanmaz.”
• Yani, Cumhurbaşkanı’nın riskli alan kararlarına karşı üst makama başvuru imkânı yoktur.

Aynı Makama İtiraz

• Kanunda açık yasak olmadığından, aynı makama (Cumhurbaşkanlığı’na) itirazın teorik olarak yapılabileceği görüşü ileri sürülmektedir.
• Uygulamada da “afet alanı” ilanına karşı benzer nitelikte itiraz dosyalarının verildiği örnekler vardır.

 

1. Riskli Alan Kararına Karşı Dava

• 6306 sayılı Kanun’da dava yolu özel olarak düzenlenmediği için, 2577 sayılı İYUK hükümleri uygulanır.
• Bu davalar ivedi yargılama usulü kapsamında görülür (İYUK m.20/A).

 

1. Usul Özellikleri

İYUK m.20/A uyarınca:

• Dava açma süresi: 30 gün.
• Üst makama başvuru: Uygulanmaz.
• İlk inceleme: 7 gün içinde.
• Savunma süresi: 15 gün (en fazla 15 gün uzatılabilir).
• Yürütmenin durdurulması talebi:
  • Ret kararına karşı itiraz edilemez.
• Karar süresi: Dosya tekemmülünden itibaren 1 ay içinde.
• Temyiz süresi: Kararın tebliğinden itibaren 15 gün.
• Temyiz incelemesi: En geç 2 ay içinde sonuçlandırılır.
• Danıştay kararı: Kesindir.

2. Görevli ve Yetkili Mahkeme

• 2575 sayılı Danıştay Kanunu m.24’e göre:
  “Cumhurbaşkanı kararlarına karşı açılacak davalar, Danıştay’da ilk derece mahkemesi olarak görülür.”
• Dolayısıyla riskli alan kararına karşı açılacak iptal davası, doğrudan Danıştay’da açılır.

2. Sonuç

• İtiraz: Cumhurbaşkanı kararına üst makama başvuru imkânı yoktur. Ancak aynı makama (Cumhurbaşkanlığı’na) teorik olarak itiraz edilebilir.
• Dava: Riskli alan kararına karşı Danıştay’da doğrudan iptal davası açılır.
• Yargılama, ivedi yargılama usulü ile yapılır; süreler kısa, itiraz yolları sınırlıdır.

 

Dr. ALİ YUKSEL